Odwrócone obciążenie (reverse charge) to system VAT, w którym obowiązek odprowadzenia podatku przechodzi z dostawcy na nabywcę. System ten ma na celu zapobieganie oszustwom podatkowym i uproszczenie handlu, szczególnie w ramach Unii Europejskiej.
Jak działa reverse charge?
W standardowym systemie VAT podatek odprowadza dostawca. W systemie odwróconego obciążenia jednak odprowadza podatek nabywca.
Oznacza to, że dostawca wystawia fakturę bez VAT, a nabywca sam zgłasza i odprowadza podatek w swoim zeznaniu podatkowym.
Mechanizm ten stosuje się głównie między podatnikami VAT i przy transakcjach transgranicznych w UE.
Kiedy stosuje się odwrócone obciążenie?
Rozróżniamy stałe i czasowe zastosowanie:
Stałe reverse charge – obszary określone przepisami prawa:
na przykład dostawa złota, usługi budowlane i montażowe, nieruchomości, dostawa towarów wymienionych w załączniku nr 5 ustawy o VAT.Czasowe reverse charge – określane przez rząd w załączniku nr 6 ustawy o VAT:
na przykład telefony komórkowe, konsole do gier, układy scalone, uprawnienia emisyjne.
Odwrócone obciążenie najczęściej stosuje się w budownictwie, handlu technologiami oraz w transakcjach transgranicznych w zakresie usług i towarów w ramach UE.
Jak prawidłowo fakturować w systemie reverse charge?
Przy wystawianiu faktury należy przestrzegać wymagań zawartych w art. 29 ustawy o VAT. Faktura nie zawiera stawki VAT ani kwoty podatku. Musi natomiast zawierać jasne oznaczenie, że „Podatek odprowadza nabywca”.
W Polsce należy dodać odniesienie do odpowiedniego paragrafu ustawy o VAT.
W ramach UE często stosuje się zapis: „Reverse charge”.
Przykład:
Firma ABC Sp. z o.o. (podatnik VAT w Polsce) wykonuje usługi budowlane dla XYZ Sp. z o.o..
Faktura zostanie wystawiona bez VAT.
Na fakturze będzie napisane: „Podatek odprowadza nabywca”.
Nabywca XYZ Sp. z o.o. zgłosi i odprowadzi VAT w swoim zeznaniu podatkowym.
Obowiązki dostawcy i nabywcy
-
Dostawca:
wystawia fakturę bez VAT,
zamieszcza transakcję w deklaracji VAT i ewentualnie w zestawieniu kwartalnym (dla transakcji transgranicznych w UE).
-
Nabywca:
zgłasza VAT od otrzymanego towaru/usługi,
może jednocześnie odliczyć VAT, jeśli ma do tego prawo.
Nie zapomnij, że błędne wystawienie faktury lub brak uwzględnienia transakcji w deklaracji VAT może prowadzić do kar nałożonych przez urząd skarbowy.
Podsumowanie
Odwrócone obciążenie jest skutecznym narzędziem w walce z oszustwami podatkowymi. Należy jednak prawidłowo fakturować, prowadzić ewidencję i składać deklaracje. Przedsiębiorcy powinni regularnie śledzić zmiany legislacyjne, ponieważ lista transakcji objętych systemem odwróconego obciążenia może się zmieniać.
Informacje do zapamiętania:
Dostawca fakturuje bez VAT.
Obowiązek zgłoszenia podatku spoczywa na nabywcy.
Na fakturze musi być napisane: „Podatek odprowadza nabywca”.
Stosuje się głównie w budownictwie, technologii i handlu w ramach UE.
Przeczytaj nasz artykuł "Jak składać deklaracje podatkowe: PIT, CIT, VAT – Przewodnik dla przedsiębiorców", aby dowiedzieć się, jak poprawnie składać deklaracje podatkowe w Polsce.
