Polski system podatkowy oferuje liczne ulgi i odliczenia, które pozwalają zmniejszyć należny podatek lub uzyskać większy zwrot z rozliczenia rocznego. Sprawdź, jakie ulgi są dostępne, kto może z nich skorzystać i jak prawidłowo je wykazać w zeznaniu PIT.
Jak działa „układ ulg” w PIT
Ulgi w PIT dzielą się na odliczane od dochodu/przychodu (np. termomodernizacja, IKZE, darowizny) oraz odliczane od podatku (np. ulga na dzieci). Dodatkowo występują zwolnienia z PIT do limitu przychodów (np. ulga dla młodych, ulga na powrót, ulga 4+, ulga dla pracujących seniorów).
To rozróżnienie decyduje gdzie i w jakiej kolejności wykazujesz preferencję w zeznaniu (PIT-36/36L/37/28 + załączniki PIT/O, PIT/D).
Wybór ulg podatkowych
Polski system podatkowy przewiduje szereg ulg i odliczeń, które pozwalają obniżyć wysokość należnego podatku lub zwiększyć zwrot z rozliczenia rocznego. W zależności od sytuacji życiowej i źródeł dochodu możesz skorzystać z różnych preferencji – od ulgi na dzieci, przez odliczenie Internetu, po ulgę termomodernizacyjną czy rehabilitacyjną.
Ulga na dzieci
Ulga na dziecko to odliczenie od podatku dla rodziców, opiekunów prawnych i rodzin zastępczych rozliczających się według skali. Poniżej znajdziesz warunki, limity dochodu, wysokość ulgi, zasady podziału między rodziców oraz listę dokumentów i właściwe zeznania PIT. Z ulgi skorzystasz, jeśli jesteś rodzicem, opiekunem prawnym lub pełnisz funkcję rodziny zastępczej, a twoje dochody z danego roku są opodatkowane według skali (rezydent lub nierezydent). Sama działalność liniowa (19%) lub ryczałt/karta nie dają prawa do ulgi, chyba że obok nich masz także dochody opodatkowane skalą (np. umowa o pracę, zasiłek chorobowy) – wtedy ulga przysługuje.
Ile wynosi ulga (stawki miesięczne i roczne):
1. i 2. dziecko: 92,67 zł/mies. (1 112,04 zł/rok każde);
3. dziecko: 166,67 zł/mies. (2 000,04 zł/rok);
4. i każde kolejne dziecko: 225,00 zł/mies. (2 700,00 zł/rok).
Ulga na Internet
Ulga na Internet to odliczenie od dochodu/przychodu dla osób, które faktycznie opłacają usługę dostępu do sieci. Obejmuje korzystanie w domu i mobilnie, ale nie dotyczy sprzętu, instalacji ani opłat aktywacyjnych. Ulga przysługuje, gdy osiągasz dochody opodatkowane skalą albo przychody opodatkowane ryczałtem i poniosłeś wydatki za korzystanie z Internetu. Dodatkowy warunek: wcześniej nie korzystałeś z tej ulgi.
Limit wynosi maksymalnie 760 zł rocznie na podatnika. Małżonkowie mogą odliczyć każde z osobna do 760 zł, ale nie więcej niż faktycznie zapłacili. Limit nie przechodzi na kolejny rok. Musisz posiadać dokument potwierdzający wydatek (np. faktura/rachunek) zawierający: nabywcę, sprzedawcę, rodzaj usługi i kwotę.
Termomodernizacja
Ulga termomodernizacyjna pozwala obniżyć podatek dzięki wydatkom na modernizację domu, które poprawiają jego efektywność energetyczną. Dotyczy właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych. Z ulgi mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych – także w zabudowie bliźniaczej lub szeregowej. Ulga obejmuje wydatki poniesione na prace termomodernizacyjne, które prowadzą do poprawy efektywności energetycznej budynku.
Odliczasz wydatki od:
dochodu opodatkowanego według skali;
dochodu z podatku liniowego, lub
przychodu z ryczałtu ewidencjonowanego.
Maksymalna kwota odliczenia to 53 000 zł – łącznie dla wszystkich przedsięwzięć i wszystkich posiadanych nieruchomości.
Ulga rehabilitacyjna
Ulga rehabilitacyjna pozwala odliczyć wydatki na rehabilitację oraz ułatwienia w codziennym funkcjonowaniu osób z niepełnosprawnością lub podatników je utrzymujących. Obejmuje wydatki nielimitowane i limitowane (z ustawowymi pułapami).
Skorzystasz z ulgi, jeśli jesteś osobą niepełnosprawną lub utrzymujesz osobę niepełnosprawną i poniosłeś wydatkina cele rehabilitacyjne lub ułatwiające czynności życiowe.
Musisz posiadać dowód poniesienia wydatku oraz orzeczenie/deczyję potwierdzające niepełnosprawność. Ulga przysługuje także podatnikowi utrzymującemu osobę niepełnosprawną.
Ulga dla młodych (do 26 lat)
Jeśli nie ukończyłeś 26. roku życia i uzyskałeś przychody z: pracy, umów zlecenia z firmą, praktyki absolwenckiej, stażu uczniowskiego lub zasiłku macierzyńskiego – są one zwolnione z PIT do 85 528 zł rocznie. Zwolnienie działa niezależnie od liczby umów i płatników.
Gdy masz wyłącznie przychody objęte ulgą (całość w limicie) – nie składasz zeznania. Złożysz je, jeśli m.in.: osiągniesz inne opodatkowane przychody, wnioskujesz o zwrot nadpłaty, chcesz dodatkowy zwrot z ulgi na dziecilub musisz coś doliczyć do dochodu/podatku.
Pozostałe ulgi i odliczenia – przegląd możliwości
Poza najczęściej wybieranymi ulgami, takimi jak ulga na dziecko, Internet, termomodernizacja czy rehabilitacja, polskie przepisy oferują również szereg innych odliczeń i zwolnień, które wspierają różne grupy podatników – przedsiębiorców, innowatorów, inwestorów czy osoby powracające na rynek pracy. Poniżej znajdziesz krótki przegląd pozostałych ulg:
Ulga B+R (badawczo-rozwojowa) - Przeznaczona dla firm inwestujących w innowacje i rozwój technologiczny. Umożliwia ponowne odliczenie części kosztów kwalifikowanych, np. wynagrodzeń pracowników badawczych, materiałów czy sprzętu.
Ulga na IKZE - Dotyczy osób oszczędzających na emeryturę w ramach Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Wpłaty na IKZE można odliczyć od dochodu, co pozwala obniżyć podatek już w bieżącym roku.
Ulga na zabytki - Umożliwia odliczenie wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie i remontowe przy zabytkach nieruchomych, wpisanych do rejestru zabytków.
Ulga na robotyzację - Wspiera inwestycje w automatyzację procesów produkcyjnych – pozwala dodatkowo odliczyć 50% kosztów nabycia robotów, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych.
Gdzie szukać szczegółów urzędowych
Oficjalne kompendia i objaśnienia znajdziesz na podatki.gov.pl (działy: Ulgi, odliczenia i zwolnienia; Ulga na dziecko; Ulga na Internet; Ulga termomodernizacyjna; 0% PIT). Tam publikowane są także aktualne FAQ, wzory i broszury.
Checklist do zeznania:
Zbierz dowody wydatków (rachunki, faktury, orzeczenia).
Sprawdź właściwy załącznik (np. PIT/O, PIT/D).
Zastosuj prawidłową kolejność: najpierw odliczenia od dochodu/przychodu, potem ulgi od podatku; uwzględnij zwolnienia w części przychodowej.
Zakończenie:
Ulgi, odliczenia i zwolnienia podatkowe to praktyczne narzędzie wspierające podatników – rodziców, osoby młode, przedsiębiorców czy seniorów. Warto poznać ich zasady, limity oraz wymagane dokumenty, aby w pełni wykorzystać dostępne możliwości. Szczegółowe informacje, wzory i oficjalne objaśnienia znajdziesz na portalu podatki.gov.pl.
